Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın internet sitesinden yapılan açıklamaya göre, Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın oluru ile Darphane ve Damga Matbaası Genel Müdürlüğü tarafından Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluşunun 100’üncü yılı için 5 TL madeni tedavül hatıra parası basımı gerçekleştirildi.
Bugün tedavüle giren 5 TL madeni hatıra paralar, bir defaya mahsus 100 milyon adet basıldı. 100’üncü yıl temalı 5 TL tedavül hatıra paranın iç göbeğinde ‘Türkiye Yüzyılı’ logosu kullanıldı. Logonun üzerinde ‘5′ ibaresi, alt kısmında ise ‘Türk lirası’ ibaresi bulunuyor. Dış halkada sekiz köşeli ‘Selçuklu yıldızı’ motifi ve bu motifin dış hatlarının tekrarı kullanılarak derinlik kazandırıldı.
Ekonomist Murat Kubilay, 100. yıla özel üretilen madeni 5 TL için sosyal medya platformu X’ten (Twitter) yaptığı paylaşımda alınan kararda toplum baskısının etkili oluğunu belirterek madeni paranın 5 TL olmasının nedenini açıkladı.
TL’YE İKİ SIFIR MI GELİYOR?
“Konseptin doğruluğu ve estetik değeri üzerine yorum yapmayacağım. Onun yerine neden 5 TL basıldığını izah edeceğim” diyen Kubilay, “2005’te 6 adet 0 atılan ulusal paramıza 2 adet 0 geldiğini yakında itiraf etme durumunda kalırlar” ifadelerine yer verdi.
Kubilay, 50 ve 100 TL’nin de 5 yılın sonunda madeni para olma ihtimali olduğunu söylerken 500’lük, 1000’lik ve 2 binlik kağıt paraların çıkacağını da kaydetti.
Kubilay paylaşımının tamamında şu ifadelere yer verdi:
“Toplum baskısı neticesinde, aceleye gelen bir tasarımla son günde bu eksik tamamlanmış. Konseptin doğruluğu ve estetik değeri üzerine yorum yapmayacağım. Onun yerine neden 5 TL basıldığını izah edeceğim.
1 kuruş resmen ölü doğmuştu, tedavüle çıktıktan birkaç ay sonra yerlere atılır oldu. Ardından 5 kuruş sessizce kullanım dışı kaldı. 2018 sonrasında 10 kuruş ve 25 kuruş günlük işlemlerden silindi. 50 kuruş küçük yerlerde hala kullanılıyor, yerel seçimden sonra o da tümden kaybolacak. 1 liranın ömrü az daha uzun olur.
500, 1000 VE 2 BİNLİK BANKNOT VURGUSU
“Eğer elektronik ödeme sistemleri ve kredi kartı teknolojisi gelişmeseydi, esnaf erişemediği bozuk paralardan ötürü şimdiki gibi sadece hayıflanmaz, iş yapamadığı için isyan bile ederdi. Buna rağmen yeni paralar yakında kullanıma girecek. Bizde 6’lı madeni para ve banknot sistemi uygulanıyor. Bu değiştirilemez kural değil ama muhtemelen sürdürülecek.
Önümüzdeki 5-7 yılda en küçük madeni para 1 lira olacak. 5, 10 ve 20 lira da hızla madeni paraya dönüşecek. Enflasyonun ve döviz kurunun durumuna bağlı olmakla birlikte, şu anda ilk duyduğunuzda garip bile gelse, 50 ve 100 TL’nin de 5 yılın sonunda madeni para olma ihtimali var. Tabii bu esnada kağıt 500, 1000 ve 2000 liralar da çıkmış olacak. 5000 ve 10000 liralar da çıkarılabilir.
‘ERKAN CEVAP VERMEKTEN KAÇINDI’
Enflasyon sarmalı maalesef böyle acımasız olur. Teknoloji çağı durumun daha trajik olmasını ancak bu kadar önleyebiliyor. 1970-2004 arasını bilenler sürekli yeni paraların sisteme sürüldüğünü hatırlayacaklardır.
Özetle, 2005’te 6 adet 0 atılan ulusal paramıza 2 adet 0 geldiğini yakında itiraf etme durumunda kalırlar. TBMM’deki soru-cevap kısmında, tarafsızlık ve liyakatına çok güvenildiği söylenen Başkan Gaye Erkan’ın bu soruya cevap vermekten kaçındığını da eklemiş olalım. Tabii hakikatler ortada.”