Türkiye’nin en yüksek 3. dağı, 4 bin 58 metre yüksekliğindeki Süphan’dan esinlenen lise öğrencisi, hazırladığı “çevre dostu ve sürdürülebilir” projeyle TÜBİTAK birinciliğini hedefliyor.
Ağrı Hüseyin Celal Yardımcı Fen Lisesinde öğretmen Melek Güçlü koordinesinde 9. sınıf öğrencisi Muhammed İkbal Kaya, volkanik Süphan Dağı’ndan etkilenerek proje hazırlamaya karar verdi.
Volkanik dağlardan verimi düşük arazilere toprak taşıyarak verimin artırılabileceğini düşünen Kaya, “Volkanik Toprakların Tarım Alanlarına Taşınmasının Yüksek Verimli Ürün Alımına Etkisi, Ağrı İli Örneği” projesini hazırladı.
Çevre dostu ve sürdürülebilir bir proje geliştirmeyi hedefleyen Kaya ve öğretmeni Güçlü, volkanik bölge özelliği taşıyan Türkiye’nin en yüksek noktası olan Ağrı ile Süphan ve Tendürek dağlarının yanındaki Hamur ilçesinden toprak numuneleri alarak projeyi tamamladı.
Ağrı, Bitlis, Hakkari, Muş, Siirt, Şırnak ve Van illerinin katılımıyla Batman’da 4 Mart’ta düzenlenen “TÜBİTAK 55. 2204 A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Van Bölge Finali”nde coğrafya alanında birinci olan Kaya, Ankara’da mayıs ayında yapılacak TÜBİTAK finaline katılacak.
Tutak Anadolu İmam Hatip Lisesinden danışman öğretmen Gamze Nur Aytekin, öğrencileri Merve Nur Altay, Hiranur Duran ve Yağmur Kılıç’ın hazırladığı “Geçmişten Geleceğimize Türk ve İslam Sembollerinin Senteziyle Yeni Tasarım Örnekleri” adlı proje de TÜBİTAK yarışmasında tarih alanında birinci oldu.
İl Milli Eğitim Müdürü Hasan Kökrek, AA muhabirine, öğrencilerin başarılarıyla gurur duyduklarını ve her zaman onların yanında olduklarını söyledi.
Volkanik arazileri konu alan projenin amacının çorak arazilerdeki tarım verimliliğini artırmak olduğunu belirten Kökrek, şöyle konuştu:
“Dünya kaliteli gıda üretiminde sıkıntılı bir döneme doğru gidiyor. Atmosferin kirlenmesiyle gıdalarımızdaki nitelik düşmektedir. Bize de düşen görev, bu tür olumsuz durumların ortadan kaldırılması için projeler gerçekleştirmektir. Ağrı ve farklı iklime sahip Rize’nin topraklarını karşılıklı olarak yer değiştirerek hem ürün çeşitliliğini hem de toprağın kalitesini projenin sonucunda ölçmüş olacaklar. Tutak Anadolu İmam Hatip Lisesindeki öğrencilerimiz de tarih alanında bölge birincisi olarak TÜBİTAK finaline kaldı. İnşallah öğrencilerimiz finalde ilimizi en iyi şekilde temsil edecek.”
“Bu projeyle ekonomik refahımızı artırmayı düşünüyoruz”
Öğrenci Muhammed İkbal Kaya ise ailesinin Patnos ilçesinde tarımla uğraştığını ve Süphan Dağı’ndan etkilenerek projeyi yapmaya karar verdiğini anlattı.
Volkanik arazilerin toprak yapısının verimli olduğunu bildiğini dile getiren Kaya, “Bu projeyle ekonomik refahımızı artırmayı düşünüyoruz. Yurt dışında volkanik topraklar diğer verimsiz tarım alanlarına taşınabiliyor ama ülkemizde henüz bu yapılmadı. Acaba ‘biz yaparsak nasıl bir sonuç elde edebiliriz’ diyerek bu konuyu araştırmak istedik.” dedi.
Kaya, volkanik arazilerden aldıkları toprak numuneleri analiz ettirdiklerini, analizde toprağın sodyum, kalsiyum, demir ve çinko gibi elementler açısından yeterli düzeyde olduğunu, tarımsal verimlilik yönünden yeterli sayılabilecek mineraller içerdiğini ancak toprak taşınmasının maliyeti karışlayamadığını tespit ettiklerini ifade etti.
Toprağın organik madde açısından düşük olduğunu belirten Kaya, şunları kaydetti:
“Bu organik maddeyi artırmak için doğal gübreleme yöntemi kullanılabilir. Tarım alanlarında düzenli kalite kontrolü yapılması, ilaçlama ve iyileştirme çalışmalarının daha yüksek bir bilinçle gerçekleştirilmesi, kaliteli tohum kullanımı ve gübreleme gibi metotlarla toprak zenginliğimizin korunmasını ve tarımda verimin artırılmaya çalışılmasını öneriyoruz.”
Hedefinin Türkiye birinciliği olduğunu dile getiren Kaya, bunu başararak ülkeye bir şeyler kazandırmak istediğini söyledi.
Tutak Anadolu İmam Hatip Lisesi öğrencisi Yağmur Kılıç da 21 farklı tasarım yaptıklarını, Türk ve İslam sembollerini sentezleyerek yeni tasarım ürünlerini oluşturduklarını dile getirdi.